Ngân hàng tích cực thực hiện cam kết giảm lãi suất cho vay

Lũy kế từ 23/1/2020 đến 31/8/2021, tổng số tiền lãi TCTD miễn, giảm, hạ cho khách hàng khoảng 26.000 tỷ đồng

Trước tác động tiêu cực của dịch bệnh Covid-19, thời gian qua bám sát các chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, ngành Ngân hàng đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ về tín dụng, giảm lãi suất cho vay để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh. Để tìm hiểu rõ hơn về những giải pháp này cũng như kết quả mà ngành Ngân hàng thực hiện hỗ trợ cho doanh nghiệp, nền kinh tế, phóng viên Thời báo Ngân hàng đã phỏng vấn ông Nguyễn Tuấn Anh – Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế NHNN.

Ông có thể cho biết những giải pháp ngành Ngân hàng triển khai nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, nền kinh tế?

Thời gian qua, NHNN và hệ thống các TCTD đã chủ động, quyết liệt triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ về tín dụng, giảm lãi suất cho vay bằng chính nguồn lực của ngành Ngân hàng nhằm tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, góp phần kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Về chính sách hỗ trợ, NHNN đã ban hành Thông tư 01/2020/TT-NHNN, Thông tư 03/2021/TT-NHNN tạo khuôn khổ pháp lý để các TCTD cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi phí, giữ nguyên nhóm nợ, tháo gỡ khó khăn cho các khách hàng vay vốn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 ở tất cả các lĩnh vực, ngành nghề. Tuy nhiên, dịch bệnh bùng phát trở lại vào cuối tháng 4 diễn ra trên diện rộng, ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tác động đến tăng trưởng kinh tế. Do vậy, ngày 7/9/2021, NHNN đã ban hành Thông tư 14/2021/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 01/2020/TT-NHNN để phù hợp với diễn biến phức tạp của dịch bệnh. Cụ thể, mở rộng phạm vi khoản nợ được cơ cấu lại thời hạn trả nợ phát sinh từ trước ngày 1/8/2021, kéo dài thời gian áp dụng đối với khoản nợ phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc, lãi trong khoảng thời gian từ 23/1/2020 đến ngày 30/6/2022. Giải pháp trên hỗ trợ các doanh nghiệp có thêm nguồn lực và thời gian để tiếp tục phục hồi sản xuất kinh doanh.

Tính đến ngày 31/8/2021, các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ giữ nguyên nhóm nợ cho 215.320 khách hàng với dư nợ 227.009 tỷ đồng, lũy kế giá trị nợ được cơ cấu từ 23/01/2020 là khoảng 520.000 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, NHNN tích cực thực hiện các chính sách hỗ trợ cho các đối tượng theo chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, NHNN đã kịp thời ban hành các Thông tư hướng dẫn và thực hiện tái cấp vốn cho NHCSXH, lãi suất 0%/năm, không có tài sản bảo đảm để cho người sử dụng lao động vay trả lương ngừng việc và trả lương phục hồi sản xuất theo Nghị quyết 68/NQ-CP của Chính phủ. Đến ngày 10/9/2021, NHNN đã giải ngân tái cấp vốn cho NHCSXH với số tiền 367,5 tỷ đồng. NHCSXH đã giải ngân trên 63 tỉnh, thành phố với số tiền 280,5 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, NHNN đã ban hành Thông tư quy định về tái cấp vốn đối với TCTD sau khi TCTD cho Vietnam Airline (VNA) vay và cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, trích lập dự phòng rủi ro đối với khoản nợ của VNA do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Đến nay, NHNN đã hoàn thành xong việc tái cấp vốn cho các ngân hàng, trong đó SeABank tối đa 2.000 tỷ đồng, MSB tối đa 1.000 tỷ đồng, SHB tối đa 1.000 tỷ đồng để các ngân hàng cho vay đối với VNA.

Trước tình hình dịch bệnh Covid-19 gây ảnh hưởng tiêu cực, gây ách tắc và làm đứt gãy chuỗi cung ứng sản xuất, phân phối, lưu thông, tiêu thụ, xuất khẩu thóc, gạo, đặc biệt tại khu vực ĐBSCL, NHNN đã chỉ đạo, gia tăng hạn mức tín dụng cho các TCTD đẩy mạnh cho vay thu mua lúa gạo. Đến thời điểm này về cơ bản lúa gạo ùn tắc đã được xử lý xong.

Ngoài các giải pháp hỗ trợ, các chính sách lãi suất được NHNN điều hành đồng bộ. Từ năm ngoái đến nay, NHNN đã liên tiếp 3 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất với tổng mức giảm 1,5-2,0%/năm đối với lãi suất điều hành, giảm 0,6-1,0%/năm trần lãi suất tiền gửi các kỳ hạn dưới 6 tháng; giảm 1,5%/năm trần lãi suất cho vay ngắn hạn đối với các lĩnh vực ưu tiên hiện ở mức 4,5%/năm. Đồng thời, sẵn sàng hỗ trợ thanh khoản cho TCTD, tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp hơn, qua đó có điều kiện giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ khách hàng phục hồi sản xuất kinh doanh.

Đến thời điểm này, mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm khoảng 1%/năm trong năm 2020 và xu hướng giảm lãi suất này vẫn tiếp tục trong hơn nửa năm 2021 với mức giảm khoảng 0,55%/năm. Như vậy, tổng cộng lãi suất cho vay đã giảm 1,55%/năm so với trước dịch.

Đến ngày 31/8/2021, các TCTD đã miễn, giảm, hạ lãi suất cho trên 1,13 triệu khách hàng với dư nợ trên 1,58 triệu tỷ đồng; cho vay mới lãi suất thấp hơn so với trước dịch với doanh số lũy kế từ 23/1/2020 đến nay đạt 4,46 triệu tỷ đồng cho 628.662 khách hàng.

Lũy kế từ 23/1/2020 đến 31/8/2021, tổng số tiền lãi TCTD miễn, giảm, hạ cho khách hàng khoảng 26.000 tỷ đồng

Vậy còn cam kết đồng thuận giảm lãi suất của các ngân hàng đã được triển khai như thế nào rồi, thưa ông?

Thực hiện Nghị quyết 63/NQ-CP của Chính phủ, 16 ngân hàng chiếm 75% tổng dư nợ nền kinh tế đã đồng thuận tiếp tục giảm lãi suất cho vay lên đến 1%/năm trên dư nợ hiện hữu bằng đồng Việt Nam trong 5 tháng cuối năm 2021 đối với khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, tổng số tiền lãi giảm cho khách hàng ước tính lên tới 20.613 tỷ đồng. Riêng 4 NHTM Nhà nước tiếp tục cam kết hỗ trợ thêm 4.000 tỷ đồng (mỗi ngân hàng 1.000 tỷ đồng) để giảm lãi suất cho vay, giảm các loại phí dịch vụ ngân hàng trong thời gian giãn cách cho khách hàng tại các địa phương đang thực hiện cách ly toàn xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Lũy kế từ 23/1/2020 đến 31/8/2021, tổng số tiền lãi TCTD miễn, giảm, hạ cho khách hàng khoảng 26.000 tỷ đồng. Trong đó, tổng số tiền lãi giảm theo cam kết của 16 ngân hàng từ 15/7/2021 đến 31/8/2021 là 8.865 tỷ đồng, đạt 43,01% so với cam kết. Như vậy có thể thấy, với sự đồng thuận, chủ động nhập cuộc và đôn đốc của NHNN, kết quả giảm lãi suất rất khả quan, đảm bảo thực chất, hiệu quả. Hàng tháng, NHNN sẽ công bố công khai kết quả thực hiện cam kết giảm lãi suất của từng ngân hàng trên website của NHNN.

Trước khó khăn từ dịch bệnh, tình hình tăng trưởng tín dụng và định hướng điều hành tín dụng trong thời gian tới như thế nào, thưa ông?

Trên cơ sở mục tiêu tăng trưởng kinh tế và lạm phát được Quốc hội và Chính phủ đề ra, NHNN xây dựng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng định hướng cho cả năm, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế. Bên cạnh đó, NHNN thường xuyên rà soát, xem xét điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng đối với từng TCTD trên cơ sở tình hình hoạt động, năng lực tài chính và quản trị, điều hành và khả năng mở rộng tín dụng lành mạnh, ưu tiên TCTD giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhằm góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, người dân.

Mặc dù, dịch bệnh tác động không nhỏ đến cầu vốn doanh nghiệp, song nhờ các giải pháp đồng bộ đến ngày 31/8/2021, tín dụng toàn nền kinh tế đạt trên 9,87 triệu tỷ đồng, tăng 7,42% so với cuối năm 2020, tín dụng đối với các ngành kinh tế đều có mức tăng trưởng cao hơn cùng kỳ 2020, tín dụng lĩnh vực ưu tiên có mức tăng trưởng khá, trong đó lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao tăng trưởng cao hơn nhiều tăng trưởng tín dụng chung.

Tuy tốc độ tăng trưởng tín dụng tháng 8, 9 chững lại do tác động của dịch bệnh, giãn cách xã hội, nhưng tôi hy vọng, dịch kiểm soát tốt trong tháng này, sang tháng 10 cầu tín dụng tăng lại theo đà phục hồi sản xuất của doanh nghiệp. Trong thời gian từ nay đến cuối năm và sang đầu năm 2022, để vừa tiếp tục hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, vừa chuẩn bị cho giai đoạn phục hồi kinh tế, NHNN tiếp tục triển khai một số giải pháp, điều hành tín dụng trọng tâm.

Một là, tăng trưởng tín dụng hợp lý gắn với nâng cao chất lượng tín dụng, tập trung vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, song song với đó là kiểm soát chặt chẽ tín dụng vào các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Hai là, theo dõi, đôn đốc các TCTD trong triển khai Thông tư 14/2021/TT-NHNN về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ, hỗ trợ tốt hơn nữa cho doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Ba là, chỉ đạo TCTD quyết liệt thực hiện cam kết giảm lãi suất cho vay, giảm phí dịch vụ thanh toán. Nhất là tiếp tục tập trung nguồn vốn để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn phục vụ sản xuất, chế biến, tiêu thụ, lưu thông hàng hóa trong bối cảnh Covid-19 nói chung, đặc biệt chú ý đến vấn đề sản xuất, lưu thông hàng lương thực, thực phẩm, nhu yếu phẩm nói riêng với thời hạn và lãi suất hợp lý.

Bốn là, phối hợp Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sửa đổi Nghị quyết 68/NQ-CP, Quyết định 23/2021/QĐ-TTg. Trong đó chú trọng sửa đổi, nới lỏng điều kiện tiếp cận chính sách vay vốn trả lương ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất kinh doanh.

Xin cảm ơn ông!