Hoàn thiện hành lang pháp lý cho ngân hàng xanh phát triển

Ngày 4/10, Hiệp hội Ngân hàng Việt
Nam phối hợp cùng Ngân hàng Standard Chartered tổ chức Tọa đàm “Ngân hàng xanh
– Kinh nghiệm quốc tế và giải pháp cho các tổ chức tín dụng Việt Nam”.

Tọa đàm “Ngân hàng xanh – Kinh nghiệm quốc tế và giải pháp cho các TCTD
Việt Nam” – Ảnh: VGP

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, TS.
Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam
khẳng định, xanh hoá nền kinh tế đang là xu hướng toàn cầu và ngày càng được
quan tâm trong các chương trình nghị sự quốc tế, nhằm giảm thiểu những tác động
tiêu cực từ tăng trưởng kinh tế đến môi trường và xã hội.

Trong đó, tín dụng xanh, ngân
hàng xanh đóng vai trò rất quan trọng trong việc triển khai thành công chiến
lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050, tạo nguồn
lực giúp các doanh nghiệp đầu tư dự án, chương trình, cơ sở hạ tầng nhằm giảm
thiểu phát thải, bảo vệ môi trường.

Thời gian qua, ngành ngân hàng
luôn tích cực và nỗ lực hướng đến các mục tiêu mà Chính phủ đã đặt ra trong
Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và đã đạt được nhiều kết quả quan
trọng.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã rất
quan tâm, ban hành nhiều văn bản quy định về tín dụng phù hợp với mục tiêu bảo
vệ môi trường, giảm phát thải carbon, hướng tới tăng trưởng xanh như: Chỉ thị
số 03/CT-NHNN ngày 24/3/2015 về thúc đẩy tăng trưởng tín dụng xanh và quản lý
rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng; Kế hoạch hành động
của ngành ngân hàng thực hiện Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh đến năm
2020 theo Quyết định số 1552/QĐ-NHNN ngày 6/8/2015; rà soát, bổ sung nội dung
về tín dụng – ngân hàng xanh vào Chiến lược phát triển ngành ngân hàng tại
Quyết định số 986/QĐ-TTg ngày 8/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số
1604/QĐ-NHNN ngày 7/8/2018 ban hành Đề án phát triển ngân hàng xanh tại Việt
Nam; Thông tư số 17/2022/TT-NHNN ngày 23/12/2022 hướng dẫn thực hiện quản lý
rủi ro về môi trường trong hoạt động cấp tín dụng của tổ chức tín dụng (TCTD),
chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

TS. Nguyễn Quốc Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt
Nam – Ảnh: VGP

Đồng thời, lồng ghép các yêu cầu
về bảo vệ môi trường vào quy định hiện hành về hoạt động cho vay của các TCTD,
chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Khoản 1 Ðiều 4 Thông tư 39/2016/TT-NHNN ngày
30/12/2016; theo đó, quy định về hoạt động cho vay của TCTD đối với khách hàng
phải phù hợp với các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

“Hành lang pháp lý tại Việt
Nam đang dần hoàn thiện để tạo điều kiện cho tín dụng xanh, ngân hàng xanh phát
triển”, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Nguyễn Quốc Hùng khẳng định.

Các TCTD cũng đã thể hiện sự quan
tâm lớn tới trách nhiệm phát triển tín dụng xanh, xây dựng chính sách cấp tín
dụng ưu đãi đối với khách hàng có phương án, dự án sản xuất kinh doanh đáp ứng
mục tiêu tăng trưởng xanh trong bối cảnh nhu cầu đối với những sản phẩm xanh,
sản phẩm đáp ứng các điều kiện bảo vệ môi trường ngày càng tăng mạnh.

Mặc dù đã có những tín hiệu tích
cực trong tăng trưởng tín dụng xanh, ngân hàng xanh, song, TS. Nguyễn Quốc Hùng
cũng chỉ rõ, sự phát triển của lĩnh vực này ở Việt Nam chưa khai thác hết tiềm
năng.

Theo đó, việc phát triển hoạt
động ngân hàng xanh tại các TCTD Việt Nam còn nhiều khó khăn, thách thức như:
Cần nguồn lực rất lớn để triển khai; kiến thức, kinh nghiệm của các cán bộ ngân
hàng thực hiện công tác thẩm định và phê duyệt cấp tín dụng liên quan đến các
vấn đề môi trường xã hội nhìn chung còn hạn chế.

“Một số ngân hàng rất chủ
động, tiên phong nhưng số khác lại chậm chân. Có ngân hàng chưa xây dựng được
quy định nội bộ về quản lý rủi ro môi trường và xã hội, chưa có đơn vị/bộ phận
chuyên trách về quản lý rủi ro với mảng này…”, ông Nguyễn Quốc Hùng nói

Ông Trần Anh Quý, Trưởng phòng
Tín dụng chính sách, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN Việt Nam bổ sung thêm
một số khó khăn trong thực tế triển khai tín dụng xanh như hiện nay chúng ta
vẫn chưa có Danh mục phân loại xanh quốc gia làm cơ sở để huy động nhiều hơn
nữa nguồn tài chính xanh. Trên cơ sở một danh mục phân loại xanh quốc gia với
các tiêu chí môi trường rõ ràng thì tỷ trọng đóng góp của ngành ngân hàng sẽ
cao hơn nhiều con số tín dụng xanh hiện tại.

Bên cạnh đó, các dự án đầu
tư xanh cần thời gian hoàn vốn dài, chi phí đầu tư lớn, rủi ro thị
trường cao, do vậy, các TCTD khó khăn trong việc cân đối nguồn vốn
để cho vay trong khi đó lại thiếu cơ chế, chính sách trong việc hỗ trợ
các TCTD được tiếp cận các nguồn vốn dài hạn, ưu đãi, nhất là huy
động nguồn lực quốc tế để có điều kiện cung cấp các khoản tín
dụng với thời hạn dài và lãi suất ưu đãi cho các ngành/lĩnh vực xanh.

Ông Trần Anh Quý cho biết, trên
cơ sở bám sát các mục tiêu về phát triển kinh tế xã hội, Chiến lược
quốc gia về tăng trưởng xanh và các Đề án, Chiến lược, Kế hoạch
hành động về tăng trưởng xanh, chống biến đổi khí hậu, thời gian
tới, NHNN sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp, chính sách nhằm thúc
đẩy hoạt động của ngành ngân hàng hướng tới mục tiêu tăng trưởng
xanh, góp phần hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Trong đó, một số giải pháp trọng
tâm như hướng dẫn các TCTD cấp tín dụng xanh đối với Danh mục phân loại xanh
quốc gia sau khi Thủ tướng Chính phủ có Quyết định phê duyệt Danh mục phân loại
dự án được cấp tín dụng xanh, phát hành trái phiếu xanh. NHNN cho hay, Bộ Tài
nguyên và Môi trường đang hoàn thiện trình Thủ tướng Chính phủ theo quy định
của Luật Bảo vệ môi trường; theo dõi, hướng dẫn các TCTD thực hiện quản lý rủi
ro môi trường theo Thông tư số 17/2022/TT-NHNN, kịp thời tháo gỡ khó khăn trong
quá trình TCTD xây dựng quy định nội bộ.

Phát biểu trực tuyến, bà Michele
Wee, Tổng Giám đốc Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam cho biết, ngân hàng
này đặt mục tiêu trở thành ngân hàng dẫn đầu ngành về phát triển bền vững và đã
đặt ra các mục tiêu đầy tham vọng để đạt được lượng khí thải carbon ròng từ
hoạt động được tài trợ bằng không vào năm 2050, bao gồm các mục tiêu tạm thời
vào năm 2030 cho các lĩnh vực sử dụng nhiều carbon nhất.

Ngân hàng đã cam kết huy động 300
tỷ USD trên toàn cầu cho tài chính xanh và chuyển đổi vào năm 2030. Cùng với
cam kết về tiền tệ, ngân hàng có những mục tiêu cụ thể là dừng tài trợ cho các
công ty đang mở rộng hoạt động kinh doanh than nhiệt ở cấp độ khách hàng cá
nhân; giảm 85% lượng phát thải từ khai thác than nhiệt được tài trợ tuyệt đối
vào năm 2030…

“Việt Nam là thị trường tăng
trưởng trọng điểm trên thế giới và đối với Standard Chartered. Chúng tôi đã
hoạt động tại Việt Nam được 119 năm. Cam kết của chúng tôi với Việt Nam kiên
định không chỉ để tiếp tục mở rộng và phát triển kinh doanh mà còn vì lộ trình
tăng trưởng của đất nước tuyệt vời này”, bà Michele Wee nói.

Nguồn: Chinhphu.vn